ลุ่มน้ำภูมี หนึ่งในลำน้ำสายสำคัญของทะเลสาบสงขลา มีคลองสายสำคัญ มีลำน้ำสาขา 35 สาย ไหลผ่านพื้นที่ 4 อำเภอ ได้แก่รัตภูมิ ควนเนียง บางกล่ำและหาดใหญ่บางส่วน เป็น 1 ใน 10 ของลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา ระยะทางจากต้นน้ำถึงทะเลสาบสงขลา รวมความยาวประมาณ 63 กิโลเมตร
ลุ่มน้ำภูมีมีคลองสาขาที่สำคัญ ได้แก่ คลองภูมี คลองลำขัน คลองลำม้า คลองกรวยใหญ่ คลองยางแดง คลองรังแร้ง คลองหินดำ คลองเขาร้อน และคลองแพรกสุวรรณ มีความสำคัญต่อระบบนิเวศน์และการก่อตั้งชุมชน เพราะเป็นลุ่มน้ำที่เป็นรอยต่อของ 3 จังหวัด คือ จังหวัดสงขลา อำเภอรัตภูมิ อำเภอควนเนียง จังหวัดพัทลุง คือพื้นที่ติดกับคลองพรุพ้อ อำเภอป่าบอน และจังหวัดสตูล คือพื้นที่ติดกับเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าโตนงาช้างและป่าเขาค้อม เขาแดง เขาใหญ่ ในอำเภอควนกาหลง
คลองภูมีเกี่ยวเนื่องกับการก่อตั้งชุมชนของผู้คนตลอดลำน้ำ ยึดโยงอยู่กับวิถีชีวิต วัฒนธรรม ความเป็นอยู่ของผู้คนในชุมชน เป็นชุมชนพหุวัฒนธรรม ตลอดลำน้ำในพื้นที่ของ4 อำเภอในจังหวัดสงขลา มีการอยู่ร่วมกันของผู้คนทั้งสองศาสนา คือ ศาสนาอิสลามและศาสนาพุทธ
ในอดีตผู้คนมีการประกอบอาชีพประมงและทำนาเป็นหลัก เนื่องจากพื้นที่ลุ่มน้ำคลองภูมีมีความอุดมสมบูรณ์เป็นอย่างมาก ผู้คนมักหาอาหารเพื่อใช้หล่อเลี้ยงชีวิตตนและครอบครัวจากลำน้ำสายนี้ แต่ต่อมาความอุดมสมบูรณ์เหล่านั้นเริ่มจางหายไป ผู้คนมีการปรับเปลี่ยนการดำเนินชีวิต หันไปทำสวน และทำการค้าขายมากขึ้น แต่ชีวิตก็ยังคงยึดโยงอยู่กับลำน้ำสายนี้เสมอมา
ปัจจุบันลำน้ำสายนี้เริ่มเสื่อมโทรมไปตามกาลเวลา ความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรและสัตว์น้ำเริ่มจางหายไป เร่มมีปัญหาน้ำเสียเข้ามา ขาดการดูแลและพัฒนาอย่างจริงจัง มีการ มีการเกิดขึ้นของที่อยู่อาสัยและโรงงานอุตสาหกรรมต่างๆ ทำให้ลำน้ำภูมีที่เคยใสสะอาดจนชาวบ้านในอดีตเคยดื่มกิน กลับเริ่มแปรเปลี่ยนไป
จนนำมาสู่การร่วมมือของชุมชน หน่วยงาน และองค์กรเอกชนต่างๆร่วมกันพัฒนาลำน้ำคลองภูมีเพื่อให้กลับมามีความอุดมสมบูรณืและใสสะอาดอีกครั้งเพื่ออยู่คู่กับทะเลสาบสงขลาและชาวบ้านตลอดลำน้ำตลอดไป
